Drankjes, dessert (zoet), fruit
In Italië is niets zo lekker als desserts met en zonder fruit en/of drank, taart en andere lekkernijen. Wij eten elke zondagmiddag als lunch een taartpuntje met slagroom. Gewoon omdat het lekker is!
Note: Alle recepten zijn voorzien van adviezen over intoleranties door de diëtisten Monica van de Werd en Lisanne Bos, beide werkzaam bij ParkinsonNet. De producten die eventueel intoleranties geven zijn blauw gearceerd en verwijzen direct naar de Ingrediëntentabel (sommige verwijzen ook naar een andere pagina).
Heerlijk dessert is de volgende, de warme Amarena is verrukkelijk!
Frittelle al cioccolato con Amarena e gelato alla stracciatella / Chocolade pannenkoeken met Amarena en stracciatella ijs
–
Wil je een echte smaaksensatie maak eens de volgende, Wauw!
Fragole con aceto balsamico dal forno / Aardbeien met balsamicoazijn uit de oven
–
Als je van zoet houd is deze ook lekker. Maar als je er niet van houd, absoluut niet eten.
In verband met de hoeveelheid suiker adviseer ik je dit maar één of paar keer per zomer te maken.
Suiker of sacharose is een zoete stof. Suiker komt van nature voor in voedingsmiddelen, zoals in fruit, mais, suikerriet en suikerbiet. Suiker behoort tot de koolhydraten. Kijk voor meer informatie op Voedingscentrum
La granita di fragole / De aardbeien Granita
Aardbei is een fruitsoort. Aardbeien bevatten weinig calorieën. Er zit veel vitamine C in aardbei, en de vrucht draagt bij aan de inname van foliumzuur. Aardbei staat net als ander fruit in de Schijf van Vijf. Er zijn biologische aardbeien en aardbeien met het duurzaamheidstopkeurmerk On the way to PlanetProof verkrijgbaar.
(note: helaas is aardbei één van die vruchten die sompig zijn en dus snel teveel bestrijdingsmiddelen kunnen opslaan. Kies daarom altijd voor biologische aardbeien!)
–
Bomboloni / Italiaanse donuts
Bomboloni wordt in heel Italië verkocht, vaak op markten in kraampjes maar ook bij de banketbakkerijen. Veelal rond de kerst en oud en nieuw, maar ook op andere dagen, feestdagen en dorpsfeesten. Je kan ze neutraal krijgen of maken, maar ook gevuld met room, jam, vanille- of chocolade-créme.
Deze hebben we gemaakt met poedersuiker en kaneel/poedersuiker.
Let op het deeg moet 5 uur rusten en 1 uur rijzen.
–
Torta di mandorle / Amandeltaart
De amandel is rijk aan de antioxidant vitamine E. Antioxidanten kunnen een rol spelen bij het voorkomen van hart- en vaatziekten en kanker, en bij het vertragen van het verouderingsproces. Het magnesium in amandelen is goed voor sterkere botten en speelt een rol in verschillende enzymprocessen in het lichaam. Amandelen bevatten ongeveer 90% onverzadigd vet. Én de amandel bevat zeer veel eiwit.
–
Nu je toch bezig ben met amandelen!!!
Torta di limone en mandorle / Citroen-amandeltaart
Wist je dat; de amandel een steenvrucht is aangezien het de pit van de vrucht is. Amandelen zijn oorspronkelijk afkomstig uit Azië. Tegenwoordig komt bijna 80% van de amandelen uit de VS met name uit Californië. Ook Spanje heeft een grote productie van amandelen (deze worden meer en meer door andere Europese landen ingekocht vanwege de bestrijdingsmiddelen die in de VS nog steeds worden gebruikt).
–
Il Castagnoccio / Het Kastanjegebak uit Toscane
De tamme kastanje is zeer rijk aan vezels en aan onverzadigde vetten die een positief effect hebben op een hoog cholesterolgehalte. Het is rijk aan vitamine B, ijzer, kalium en magnesium. Kastanje meel is geschikt voor patisserie en voor het maken van pasta maar het kan ook gemengd worden met andere meelsoorten. De smaak is nootachtig maar ook zoet. Heel lekker voor een ontbijt, lunch of een keertje ’s avonds!
Kastanje meel is glutenvrij en rijk aan eiwitten en gezonde koolhydraten. Het geeft een lang verzadigd gevoel en zorgt ervoor dat je niet snel naar iets anders te eten grijpt, zoals je met brood vaak wel hebt.
–
Sbriciolona alle mandorle / Kruimelcake met amandelen uit Veneto
Wist je dat; de amandel een steenvrucht is aangezien het de pit van de vrucht is. Amandelen zijn oorspronkelijk afkomstig uit Azië. Tegenwoordig komt bijna 80% van de amandelen uit de VS met name uit Californië. Ook Spanje heeft een grote productie van amandelen (deze worden meer en meer door andere Europese landen ingekocht vanwege de bestrijdingsmiddelen die in de VS nog steeds worden gebruikt). Amandelen staan bekend om de grote hoeveelheid antioxidanten die ze bevatten. De amandel is rijk aan de antioxidant vitamine E. Antioxidanten kunnen een rol spelen bij het voorkomen van hart- en vaatziekten en kanker, en bij het vertragen van het verouderingsproces. Het magnesium in amandelen is goed voor sterkere botten en speelt een rol in verschillende enzymprocessen in het lichaam. Amandelen bevatten ongeveer 90% onverzadigd vet. Én de amandel bevat zeer veel eiwit.
–
Crema di mandorle / Amandel vla
–
–
Deze is ook lekker,
La Torta di riso e Citrone / de taart met rijst en citroen
1 opscheplepel (55 gram) risottorijst bevat:
| Energie | 80 | kcal |
| Vet | 0,2 | g |
| – waarvan verzadigd | 0,1 | g |
| Koolhydraten | 17,7 | g |
| – waarvan suikers | 0 | g |
| Vezels | 0,4 | g |
| Eiwit | 1,8 | g |
| Zout | <0,1 | g |
–
Kant en klare deserts/koekjes
Bekend is Stracciatella
Stracciatella is het verkleinwoord van het Italiaanse woord “stracciare” of “stracci”, dat verscheuren of versnipperen betekend (ook verschillende pasta stukjes die ze bij elkaar doen noemen ze in Italië Stracci).
Het is dus niet echt een ingrediënt die de stracciatella smaak aan bijvoorbeeld het ijs geeft, maar het verwijst eigenlijk naar de stukjes chocolade die in het ijs verwerkt zijn.
Taralli zijn ringvormige Italiaanse snacks, gebruikelijk in de zuidelijke helft van het Italiaanse schiereiland. Een cracker die qua textuur lijkt op een broodstengel, een krakeling, taralli kan zoet of hartig zijn. Zoete taralli worden soms geglazuurd met suiker en eenvoudige zoete taralli worden vaak in (desert)wijn gedoopt.
Hartige taralli kan op smaak worden gebracht met ui, knoflook, sesamzaadjes, maanzaad, venkel, peper, chili of gewoon zout.
Taralli worden klassiek gevormd tot ringen of ovalen met een omtrek van ongeveer 10 tot 12,5 cm (3,9 tot 4,9 inch). Kleinere taralli, tarallini genaamd , met een omtrek van 3,8 tot 7,8 cm (1,5 tot 3,1 inch), worden commercieel verkocht.
Ook bekend is de Panettone
Panettone is een Italiaans luxebrood met vruchten. Van oorsprong komt het uit Milaan en wordt vooral rond Kerstmis gegeten.
Het brood heeft een luchtige structuur en wordt gebakken in een hoge ronde vorm. Het wordt gemaakt van een zacht, onvolledig gekookt deeg dat suiker, rozijnen en gekonfijt fruit bevat. Het wordt geserveerd in plakken, samen met zoete hete dranken of een zoete wijn, zoals spumante of moscato.
Bij de traditionele bereiding werden vergiste rozijnen en niet volledig gekookt deeg gebruikt. De productietechnieken zijn echter gewijzigd in verband met recente Europese verordeningen aangaande voedsel. De smaak is daarom tegenwoordig verschillend in vergelijking met die van traditionele panettone.
Andere producten voor nagerechten en ontbijt zijn de koekjes en gebak van Pan di Stelle – Giorotondi – Macine van Mulino Bianco, een veelzijdigheid aan lekkernij. Kijk op hun website of koop ze bij Pasta koopje.
Maar er zijn er natuurlijk nog veel meer. Kijk eens in de trattoria’s van Qual Italia van mijn goede vriend Fabio Cappellano.
Suiker
Suiker is als een vergif voor de mens – Fabel
“Suiker is als een vergif voor mensen, gaat voor mij te ver”, verwijst prof. dr. Hanno Pijl deze stelling naar het rijk der fabelen. “Suiker levert een belangrijke brandstof. Dat kunnen we prima eten.”
Toch brengt de hoogleraar een nuance aan. “Het wordt wél een vergif door de hoeveelheid die we dagelijks naar binnenwerken. Dan wordt het een toxisch stofje voor ons lijf.”
“Hoge pieken glucose in je bloed geven een soort ontstekingsreactie”
Dat laatste bedoelt de professor heel letterlijk. “Hoge pieken van glucose in je bloed geven een soort ontstekingsreactie. Als dat een keertje gebeurt, is dat niet erg. Je lichaam kan dat prima verwerken. Als je stopt met suiker eten zakt je glucosespiegel vanzelf.”
Maar consumeer je iedere dag veel eten en drinken met suiker? “Dan krijg je telkens zo’n ontstekingsreactie. Je kunt je voorstellen dat dit op termijn tot ziekte leidt.”
Prof. dr. Hanno Pijl bij KASSA BNNVARA
Ahornsiroop, honing, kokosbloesemsuiker en zelfs bananen. Enkele voorbeelden van vervangers van de, voor jou waarschijnlijk meeste bekende, witte kristalsuiker. Die komt vanuit de Hollandse klei getrokken suikerbieten. Die bieten worden in stukjes gesneden, gekookt, ingedampt en uiteindelijk geraffineerd. Tot er zuivere suiker overblijft. In warmere landen maken ze dit van riet. Dit gaat op precies dezelfde manier als bij de suikerbiet. Wel is rietsuiker iets lastiger te raffineren. Vaak blijft er nog een piepklein beetje bruine kleurstof, of melasse, achter in de suiker. Die zorgt voor de kleur.
En ook al ziet dat bruine er gezond uit: ‘Er zit eigenlijk helemaal geen verschil tussen rietsuiker en bietensuiker,’ vertelt hoogleraar Voeding en Gezondheid Jaap Seidell. ‘Het heeft precies dezelfde structuur en heeft ook hetzelfde effect op het lichaam. Alleen het ziet er net een beetje anders uit door die kleurstof.’ Ze zijn dus op de kleur na identiek.
Suiker bestaat eigenlijk uit twee verschillende stofjes: glucose en fructose. Ze worden allebei net even anders verwerkt door je lichaam, maar de voedingswaarde is precies hetzelfde: 4 calorieën per gram. In gewone suiker en rietsuiker zitten glucose en fructose in een verhouding van allebei precies de helft.
Bedenk dat, net als bij alcohol, je suiker met mate moet gebruiken.
Soorten suiker en alternatieven
Naast sacharose komen in producten van nature ook andere suikers voor zoals melksuiker (lactose) en vruchtensuiker (fructose). Aardappels en granen bevatten ook suikers in de vorm van zetmeel, dat zijn lange suikerketens (zonder zoete smaak). Zetmeel en suiker zijn koolhydraten die na vertering voornamelijk als glucose in ons bloed terecht komen. Vervolgens nemen de weefsels glucose op waar het verbrand kan worden. Hierbij ontstaat energie voor het lichaam.
Zoetstoffen
Een alternatief voor suiker zijn zoetstoffen, die wel zoet zijn, maar geen calorieën (of voedingswaarde) leveren. Er bestaan meer dan 15 goedgekeurde zoetstoffen. Sommige komen in de natuur ook voor, bijvoorbeeld in bessen of citrusvruchten. Andere worden gemaakt in een fabriek. Bekende voorbeelden zijn stevia, xylitol, aspartaam en sucralose.
Suiker herkennen
Op verpakkingen vindt je allerlei namen voor suikers, waardoor je ze misschien niet altijd herkent. Je kunt de namen van suikers in vier groepen onderverdelen. De eerste groep is gemakkelijk te herkennen, want het woord suiker komt er in terug. Het zijn bijvoorbeeld kristalsuiker, rietsuiker, invertsuiker, moutsuiker en druivensuiker. In de tweede groep zitten de chemische namen voor suiker en die eindigen allemaal op ‘ose’ bijvoorbeeld: sacharose, lactose, fructose, dextrose en maltose. In de derde groep zitten vloeibare suikers zoals stroop, honing en siroop. De vierde groep is sap uit fruit: vruchtensap en vruchtenconcentraat. Bij het Diabetesfonds vind je een uitgebreide lijst met namen.
Waar zit suiker in (verborgen)?
Volgens het RIVM consumeren we in 1 jaar gemiddeld 26 kg toegevoegde suiker per persoon. Een klontje is zo’n 4 gram suiker, dus dat zijn zo’n 18 suikerklontjes per dag.
Bekende suikerbommetjes
In sommige producten zit van nature veel suiker, zoals in fruit. Als je fruit gewoon opeet, is dit eigenlijk geen probleem, omdat je ook de vezels en andere voedingsstoffen binnenkrijgt en deze snel verzadigen.
Van andere producten is duidelijk dat er veel toegevoegde suiker in zit. Denk aan koekjes, cola, snoep, ijsjes en chocolade. Doordat dit duidelijk is, kun je er zelf voor kiezen om meer of minder van deze producten te eten en drinken.
Sluipsuikers
Van andere producten is het minder bekend dat er veel suiker in kan zitten. Zo kun je ongemerkt veel meer suiker binnenkrijgen dan je denkt. Een voorbeeld dat pas de laatste jaren meer aandacht krijgt, is vruchtensap. Je krijgt van het fruit vooral de suikers binnen en vaak ook nog eens van veel meer vruchten ineens, dus vruchtensap wordt vandaag de dag eigenlijk niet als gezonder gezien dan frisdrank. Andere producten waarin veel verborgen suikers kunnen zitten, zijn:
- sauzen, zoals ketchup, mayonaise, satésaus
- soepen uit blik, pak of zakjes
- ontbijtgranen, zoals cornflakes, granola en muesli
- kant-en-klaar maaltijden
- toetjes, zoals vruchtenkwark, kindertoetjes
Bedenk dat, net als bij alcohol, je suiker met mate moet gebruiken.
(Bron: The Questionmark)
–
WIJNEN / GEDISTILLEERD/KOFFIE voor in gerechten en de koks (verplicht)
Wijn- en spijsregels
Bij gerechten met veel zuur, bijvoorbeeld met tomaat, geitenkaas of een dressing met citroen, kies je het liefste voor een frisse wijn met een hoge zuurgraad. Bijvoorbeeld een wijn gemaakt van sauvignon blanc, chenin blanc of pinot noir.
Verder geldt dat de saus of het garnituur smaakbepalend is. Een volle romige saus vraagt om een volle wijn, zoals een hout gelagerde chardonnay of chianti. Denk bij het verschil tussen licht en vol aan het mondgevoel van magere en volle melk.
Met deze wijnen zit je bijna altijd goed:
- De supermarkt wijn: het zal niet altijd de allerbeste keuze zijn, maar zeker niet te zuur of te zoet voor wat je erbij wil eten.
- Een Rueda van de verdejodruif: past bij verschillende gerechten, vindt bijna iedereen lekker en doet het bovendien goed als aperitief.
- Een pinot blanc: voegt zich goed naar het eten, je kunt er het hele etentje mee doen.
- Een pinot noir: past bij veel verschillende gerechten, zelfs bij wit vlees en vis.
Op het etiket is echter niet te zien hoe een wijn smaakt. Een beetje kennis over druiven en type wijn is daarom wel handig. Bij de goede supermarkt staan vaak beschrijvingen over de wijn, maar beter is om advies aan de slijter of nog beter de wijnhandel te vragen alvorens je wijn gaat kopen. Zeker bij een wijnhandel krijg je altijd goed advies. En heb je een bepaald budget in je hoofd, wijs dan een fles in die prijsklasse aan en vraag dan pas om advies. Een goede slijter of wijnhandel zal je zeggen welke wijn het beste past, in dezelfde prijsklasse.
Wat je ook kan doen is om te vragen of je een slokje mag proeven. Vaak kan dit bij de goede wijnhandel altijd wel.
Rode wijn, fles en/of doos, in vleessauzen, Zuppa en de keel
Witte wijn, doos in koelkast in riso, vissauzen, Zuppa en de keel
Rosé wijn, doos in koelkast en de keel
Brandy of Cognac, over vlees, kip, zalm, garnalen om te blussen of flamberen (kijk uit voor steekvlam) maar ook in de keel als je wilt
Kranebed (alleen in Italië te koop, helaas) voor over vlees en alle andere vis, ook in de keel
Grappa (ook lekker)
Sambuca (kan ook in het eten, maar lekkerder na het eten)
Limoncello (heerlijk na het eten in de zomer, over ijs of ander dessert, of los) Zelf maken? Zie recept
Neem je een kranebed, grappa of sambuca (vallen onder de kruidenbitters) na zwaar tafelen, maar voor het eten is ook goed, dan verteert je eten beter en is je volle gevoel minder. Slaap je ook gelijk beter.
En vanzelfsprekend voor, tijdens maar zeker na het eten de koffie met een lekkere taart van bovenaan deze pagina.
Italiaanse koffie maken met de Moka, de espresso maker bij uitstek. Meestal is de Moka van het merk Bialetti.
Bialetti is zelfs uitvinder van de Moka! De Moka’s zijn verkrijgbaar in 1-kops tot maar liefst 18-kops uitvoering.
10 Stappen handleiding voor de lekkerste espresso uit het Bialetti Moka Express:
- zorg dat je gemalen espresso gebruikt met een ‘moka’ maling. Dat zijn gemalen espressobonen die wat grover zijn gemalen en speciaal gebrand is voor dit soort apparaten;
- gebruik een moka maling van een goed merk om onaangename bitters en zuren te voorkomen
- gebruik zacht en vers water;
- vul het water tot ongeveer halverwege het overdrukventiel. Dit ventiel kun je zien zitten aan de zij-/binnenkant van de moka;
- vul het inzet(koffie)filter helemaal met de gemalen espresso;
- druk niet aan!;
- strijk met de vinger af, zó dat een egaal oppervlak ontstaat. De bovenkant van de koffie moet nu gelijk zijn met de bovenkant van het inzetfilter;
- draai het apparaatje stevig dicht. Er komt namelijk grote druk op te staan;
- zet de Moka op het vuur op een niet al te hoge stand;
- als de espresso eenmaal klaar is, neem de moka dan direct van het vuur. Als je de Moka te lang op het vuur laat staan wordt de espresso te bitter.
De Moka kan je o.a. kopen bij Kaldi Gouda, waar je uiteraard ook goede koffiebonen en andere koffieapparaten kan kopen. Maar de Moka geeft uiteraard de lekkerste espresso!
–
parkinsonenverkeersdeelnemer.com 