“Angst is één van de belangrijkste basale emoties. Het heeft een functie, het helpt ons te overleven door alert te zijn op datgene wat ons kan schaden. Maar angst kan ook heel beperkend werken, doordat we dingen uit de weg gaan vanuit de bewuste of onbewuste vrees voor iets wat waarschijnlijk helemaal niet zal gebeuren. Vaak gaat het om de angst voor een situatie waarin we de controle over ons zelf zouden kunnen verliezen. Vermijding leidt tot sociale isolatie, eenzaamheid en inactiviteit.”
Sonja Rutten, psychiater, uit het bijzondere boek ‘Parkinson bij de psychiater’
Vragenlijst Rijangst
Als u op 2 vragen ”Ja” kunt antwoorden, heeft u waarschijnlijk rijangst.
- Door mijn rijangst kan ik moeilijk mijn beroep uitoefenen?
- Door mijn rijangst bezoek ik mensen en instanties minder vaak dan ik zou wensen?
- Door mijn rijangst vermijd ik geregeld het autorijden?
- Door mijn rijangst ben ik aangewezen op anderen?
- Door mijn rijangst ben ik onzeker over mijzelf geworden?
- Ik durf niet eerlijk uit te komen voor mijn rijangst tegenover anderen?
- Als ik moet gaan autorijden, ben ik van tevoren al onrustig?
- Ik neem door mijn rijangst andere routes dan wanneer ik geen rijangst zou hebben?
- Op snelwegen durf ik vaak niet in te halen?
Vragenlijst spanningsklachten tijdens autorijden
(h)erken uw spanning. Als u meer dan twee vragen met ”ja” hebt beantwoord, lijken er bovenmatige spanningsklachten tijdens het autorijden aanwezig.
- Als ik moet rijden staat het zweet me in de handen?
- Na het autorijden ben ik vermoeid?
- Als er een bijrijder naast me zit, voel ik me ongemakkelijk?
- Van autorijden krijg ik een gespannen schouders, benen of nek?
- Ik voel me zo opgejaagd in het verkeer?
- Ik heb een hekel aan autorijden?
- Tijdens het autorijden heb ik een gespannen ademhaling?
- Ik krijg zware gespannen onderbenen?
- Ik ben te voorzichtig in het verkeer?
- Als ik relaxed ben is mijn rijgedrag anders?
- Ik kan verkeerssituaties moeilijk overzien?
U kunt ook de rij-bewust-test van het CBR en Veilig Verkeer Nederland doen,
Hoe ervaart u autorijden momenteel? Doe de Rij Bewust Test
Op de volgende pagina’s zet ik de verschillende soorten rijangst voor u op een rijtje. Mocht u zich in een van deze kenmerken herkennen, raad ik u aan om het boek “Omgaan met Rijangst” aan te schaffen en zo nodig hulp te gaan zoeken via uw huisarts, neuroloog of Parkinsonverpleegkundige. Deze kunnen u eventueel doorverwijzen naar de psycholoog binnen Parkinsonnet, andere éérstelijns psycholoog of diverse instanties zoals het IPZO, Parnassia of Psyned.
Deze kunnen u weer doorverwijzen naar een Rijangst coach.
www.parkinsonnet.nl
www.parnassia.nl
www.psyned.nl
(Citaten uit het boek “Omgaan met Rijangst”)
(Bron: “Omgaan met Rijangst”; auteurs: Jan van den Berg, Cindy Boon en Laura van Bergen; uitgever: Bohn Stafleu van Loghum; “Parkinson bij de psychiater”: auteurs: Odile van den Heuvel, Sonja Rutten; uitgever: De Geus BV; Parkinson(isme) en Verkeersdeelnemer)
